စိတ္ခ်မ္းသာလို႔အဆင္ေၿပတာ
“ံHow to gain, how to keep , how to recover happiness is in fact for most men at all times the secret motive for all they do ”.
William James
စိတ္ပညာရွင္ William James ကေၿပာတယ္။“ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကိုရေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ ရထားတဲ့စိတ္ခ်မ္းသာမႈမေပ်ာက္ေအာ
ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ခ်မ္းသာမႈ စိတ္ဆင္းရဲမႈဟာ အရာရာတိုင္းကို အေရာင္ဆိုးတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာ ေနရင္ ေရေသာက္ရတာေတာင္ အရသာရွိတယ္။စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ စားရတာၿမိန္တယ္။ အစာေၾကတယ္။ စိတ္မခ်မ္းသာရင္ အစာမေၾကေရာဂါၿဖစ္တယ္။ ရင္တုန္တယ္။ေမာတယ္။ မူးတယ္။အားနည္းတယ္။ ေခါင္းကိုက္တယ္။ ဇက္ေၾကာတက္တယ္။ ေညာင္းတယ္။ အေအးမိတတ္တယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ အိပ္ရတာ ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္အိပ္ေပ်ာ္
စိတ္ခ်မ္းသာေနတဲ့သူဟာ ေလာကၾကီးကို အႏၱရာယ္ပိုကင္းတယ္လို႔ၿမင္တယ္။ စိတ္ဆင္းရဲ ေနတဲ့သူက ေလာကၾကီးဟာ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ေနရာလို႔ၿမင္
စိတ္ခ်မ္းသာေနတဲ့သူဟာ ဆံုးၿဖတ္စရာရွိတဲ့အခါ မွန္မွန္ကန္ကန္ လြယ္လြယ္ကူကူ ဆံုးၿဖတ္ႏိုင္တယ္။စိတ္ဆင္းရဲေ
စိတ္ခ်မ္းးသာေနတဲ့သူဟာ အလုပ္ေလွ်ာက္တဲ့သူကို အကဲၿဖတ္တဲ့အခါ ညွာညွာတာတာ အကဲၿဖတ္တယ္တဲ့။ အဲဒီေတာ့ ကိုယ္က အလုပ္ေလွ်ာက္ရရင္ ကိုယ့္ကို အကဲၿဖတ္တဲ့သူ ဟာ စိတ္ခ်မ္းသာေနပါေစလို႔ ေမတၱာပို႔ေတာ့။ သူစိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ ကိုယ့္ကို အေကာင္း ၿမင္မယ္။ ကိုယ့္အရည္အခ်င္းကိုယံုၾကည္မယ္။
စိတ္ခ်မ္းသာတဲ့သူဟာ အေကာင္းၿမင္တတ္တဲ့သေဘာရွိလုိ႔ ဘယ္သူ႔ကိုမဆို ေကာင္းတယ္ ေတာ္တယ္လို႔ ၿမင္တတ္တယ္။ စိတ္မခ်မ္းသာတဲ့သူဟာ လူေတြကို အေကာင္းမၿမင္ဘူး။ အထင္ေသးတယ္။ မယံုဘူး။ စိတ္ဆင္းရဲေနတဲ့သူဟာ သူမ်ားကို အႏိုင္က်င့္ခ်င္တယ္။ သူမ်ားကိုႏိုင္လုိက္ရရင္ သူနည္းနည္းေနသာထိုင္သာရွိသြား
စိတ္ခ်မ္းသာေနတဲ့သူဟာ သူ႔ဘဝတစ္ခုလံုးကိုသူ ေၾကနပ္မႈပိုရတယ္လုိ႔ ေၿပာတယ္။စိတ္ ခ်မ္းသာလုိ႔ ဘဝကို ေက်နပ္မႈပိုရတာလား။ဘဝကိုေက်နပ္
တရားအားထုတ္လို႔ စိတ္ခ်မ္းသာလာတဲ့သူဟာ ဘဝကိုပိုၿပီး အဓိပၸာယ္ရွိတယ္လုိ႔ ခံစားရ တယ္။ဘဝမွာၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ အေကာင္းအဆိုး အေတြ႕အၾကံဳေတြကို အဓိပၸာယ္ရွိတယ္လို႔ ၿမင္တယ္။ ကိုယ့္စိတ္ကို ကိုယ္သိၿပီး ေအးခ်မ္းေအာင္ေနတတ္လာရင္ ေန႔စဥ္ၾကံဳေတြ႕ေနရ တဲ့ အေၿခအေနေတြက ကိုယ့္စိတ္ကိုလႊမ္းမိုးမႈနည္းး
- When your mood is gloomy, life is a whole seems depressing.
စိတ္မခ်မ္းသာတဲ့သူဟာ ဘဝတစ္ခုလံုးကို ၿခံဳၿပီးေတာ့ စိတ္ဓါတ္က်စရာလုိ႔ၿမင္တယ္။
အဆင္ေၿပလို႔ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္ဆိုရင္ စိတ္ခ်မ္းသာဖို႔ အစစအရာရာ အဆင္ေၿပတဲ့အထိ ေစာင့္ရမယ္။အဲဒါ မၿဖစ္ႏိုင္ဘူး။ဒါေၾကာင့္ ဒီအယူအဆကို ေၿပာင္းၿပန္လွန္သင့္တယ္။ အဆင္ေၿပလို႔ စိတ္ခ်မ္းသာတာမဟုတ္ဘူး။ စိတ္ခ်မ္းသာလို႔ အဆင္ေၿပတာ။ အဲဒီလို ေၿပာ ေတာ့ သဘာဝမက်ဘူးလို႔ ထင္မယ္။ ဒါ ဘုန္းၾကီးကိုယ္တိုင္ လက္ေတြ႕စမ္းၿပီးပါၿပီ။ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ အရင္လုပ္လုိက္တယ္။ က်န္တာေတြ အဆင္ေၿပလာတာ ေတြ႕ရတယ္။
စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္
Let your mood brighten, and suddenly your relationships, your self-image and, your hopes for future all seem more promising.
စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ရႊင္လန္းေအာင္ ေနလိုက္ပါ။ အဲဒီလိုဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းပဲ ကိုယ့့္ရဲ႕ဆက္ဆံေရးေတြ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုၿမင္ပံုေတြ ကိုယ့္အနာဂါတ္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အားလံုးဟာ ပိုေကာင္းလာမယ္။
- Your relationship
စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ ဆက္ဆံေရးပိုေကာင္းတယ္။ ဘာၾကာင့္လဲ။စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ ကိုယ့္ဘဝကို ကိုယ္ေက်နပ္တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းၿမင္္တယ္။သူမ်ားကို လည္းအေကာင္းၿမင္တယ္။ စိတ္ရွည္တယ္။ ကူညီခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဆက္ဆံေရးပို ေကာင္းတာေပါ့။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းအၿမင္တဲ့သူ ကိုယ့္ဘဝကို ကိုယ္မေက်နပ္ တဲ့သူ၊ သူမ်ားကုိအေကာင္းမၿမင္တဲ့သူဟာ ဆက္ဆံေရး ဘယ္မွာေကာင္းႏိုင္ေတာ့မလဲ။
- Self-image
စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ကိုယ့္ကိုယ္ကို အေကာင္းၿမင္တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္တန္ဖိုးထား တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္ယံုၾကည္တယ္။ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတယ္။
စိတ္ခ်မ္းသာလုိ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းၿမင္တာလား။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းၿမင္လုိ႔ စိတ္ခ်မ္းသာတာလား။ေမးစရာပဲေနာ္။ ဘာပဲၿဖစ္ၿဖစ္..စိတ္ခ်မ္းသာ ေအာင္ေနၿပီး ေကာင္းတာကိုလုပ္ရင္ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္ အေကာင္းၿမင္ဖို႔ေသခ်ာ တယ္။
အဲဒီေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းၿမင္ေအာင္လုပ္ရမယ္။ ေကာင္းတာကိုလုပ္ရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းၿမင္မယ္။ မေကာင္းတာေတြလုပ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္အေကာင္းၿမင္ဖို႔မလြယ္ပါဘူး
- Hope for the future
စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ အနာဂါတ္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြပိုေကာ
စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ စိတ္ရွည္တယ္။ ဇြဲေကာင္းတယ္။ လက္မေလွ်ာ့ဘူး။စိတ္ဓါတ္မက်ဘူး။ အဲဒီေတာ့ လုပ္ရင္ၿဖစ္တာမ်ားတယ္။ တစ္ခုမၿဖစ္ရင္ေနာက္တစ္ခုလုပ္တယ္
စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ အေကာင္းဆံုးလုပ္နည္းက စိတ္ကို ပစၥဳပၸန္မွာ အမ်ားဆံုးထားတာပဲ။ သတိနဲ႔ေနတာပဲ။ တၿခားနည္းေတြက ေငြကုန္တယ္။ အခ်ိန္ကုန္တယ္။ အလုပ္ပ်က္တယ္။ ဒီနည္းက ေငြမကုန္ဘူး။ အခ်ိန္မကုန္ဘူး။ အလုပ္မပ်က္ဘူး။ ၿပင္ပအေၿခအေနေပၚမွာ မမွီဘူး။
ၿပင္ပအေၿခအေနေပၚမွာ မီွေနတဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ အခ်ိန္မေရြးလုပ္လုိ႔မရဘူး။အေၿခ အေနကိုေစာင့္ရမယ္။အဲဒီေတာ့ စိတ္ခ်မ္းသာလုိ႔အဆင္ေၿပတာလုိ႔ ေၿပာလို႔မရေတာ့ဘူး။ စိတ္ခ်မ္းသာလုိ႔ အဆင္ေၿပတာလို႔ ေၿပာခ်င္ရင္ ၿပင္ပအေၿခအေနေပၚမွာ မမွီတဲ့ စိတ္ခ်မ္း သာမႈကို ရမွၿဖစ္မယ္။ အဲဒါ တရားအားထုတ္ရင္ရတယ္။
Moreover- and this is one of psychology’s most consistent findings- when we feel happy , we are more willing to help others.
ဒီ႕အၿပင္ စိတ္ပညာသုေတသနမွာ ထပ္ခါထပ္ခါ တစ္ေသြးတစ္ညီတည္းေတြ႕ရတာက ကိုယ္က စိ္တ္ခ်မ္းသာေနတဲ့အခါ သူမ်ားကို (ေငြေၾကးအကူအညီၿဖစ္ေစ လုပ္အား အကူအညီၿဖစ္ေစ) အကူအညီပိုေပးခ်င္တယ္- တဲ့။
အကူအညီေတာင္းခ်င္ရင္ ဘယ္သူ႔ဆီကေတာင္းမလဲ။ စိတ္ခ်မ္းသာေနတဲ့သူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေန တဲ့သူဆီကေတာင္းမလား။ စိတ္ဆင္းရဲေနတဲ့သူဆီကေတာင္းမလား
စိတ္ခ်မ္းသာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေကာင္းတာပိုလုပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္လည္းအက်ိဳးရွိ ေအာင္ အမ်ားလည္းအက်ိဳးရွိေအာင္ ေနခ်င္
သူမ်ားကို ကိုယ္က တတ္ႏို္င္တဲ့နည္းနဲ႔ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္လုပ္ေပးရင္ သူစိတ္ခ်မ္းသာတဲ့ အတြက္ ကိုယ့္ကိုလည္းသူက တတ္ႏိုင္တာလုပ္ေပးမယ္။ အကူအညီေပးမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ feel-good , do-good ဆိုတဲ့သဘာဝကိုေနရာတိုင္းမွာ သုေတသနလုပ္သင့္တယ္။
မိဘေတြ ဆရာ၊ဆရာမေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကလူေတြ စဥ္းစားပါ။ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ လုပ္ေပးတာဟာ ကိုယ့္အတြက္အက်ိဳးအရွိဆံုးပဲ။
စိတ္ခ်မ္းသာမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သုေတသနလုပ္သင့္တယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္း ပိုေကာင္း လာဖို႔အေရးမွာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာ အေရးပါတယ္။ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခုလံုး ပိုေကာင္း လာဖို႔အေရးမွာလည္း စိတ္ခ်မ္းသာမႈဟာအေရးပါတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ့သူမ်ားလာ ေလေလ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း တိုးတက္ေလေလပဲ။ ဒါ ဘာမွသံသယၿဖစ္စရာမလိုေတာ့တဲ့ ကိစၥပါ။ လူေတြကို အဆင္မေၿပေအာင္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္လုပ္ၿပီးမွ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း တိုးတက္ေအာင္လုပ္လုိ႔ မရႏိုင္ဘူး။
ဘယ္လိုလုပ္ရင္စိတ္ခ်မ္းသာမလဲ
စိတ္ခ်မ္းသာမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရွးပညာရွိမ်ားေၿပာတာေတြရွိပါ
ဘယ္လိုုလုပ္ရင္စိတ္ခ်မ္းသာမလဲ။
- တခ်ိဳ႕က ေကာင္းမႈကုသိုလ္လုပ္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။ -မွန္ပါတယ္။ ေကာင္းတာကို လုပ္မယ္လို႔စိတ္ကူးလိုက္တာနဲ႔ပဲ စိတ္ခ်မ္းသာပါတယ္။
- ေစတနာမွန္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့ - မွန္ပါတယ္။
- ဒုကၡကင္းေအာင္ေနႏိုင္ရင္ စိတ္ခ်မ္းးသာမယ္တဲ့ - မွန္ပါတယ္။ဒုကၡနည္းေအာင္ေတာ့ ရပါ တယ္။ကင္းေအာင္ေတာ့မရေသးဘူး။
ဒုကၡေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ကိုယ့္စိတ္ကပဲဖန္တီးတာပါ။ ကိုယ့္စိတ္ကို ကိုယ္သိၿပီး ဥာဏ္နဲ႔ ေနတတ္ရင္ ဒုကၡနည္းၿပီး အဆင္ပိုေၿပပါတယ္။
- အမွန္တရားကိုသိရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့ - မွန္ပါတယ္။ အမွန္တရားကိုသိရင္ စြဲလန္းမႈ နည္းသြားလို႔ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ အနတၱ ကိုၿမင္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ အတၱစြဲၾကီးရင္ စိတ္ဆင္းရဲတယ္။ The truth shall make you free. အမွန္တရားက သင့္ကို လြတ္လပ္ ေစမယ္။
ဒါကိုေတာ႔ ဘုန္းၾကီး လက္မခံဘူး။ မသိတာကို ေကာင္းတယ္လို႕ မယူဆႏိုင္ဘူး။ ေလာကၾကီးတိုးတက္လာတာဟာ သိတဲ႔သူေတြေၾကာင္႔။ အမွန္ကိုသိဖို႕ စြန္႕စြန္႕စားစား လုပ္တဲ႔သူေတြေၾကာင္႔ မသိလို႕ အယူသည္းမႈေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘ၀ကိုေနၾကရတယ္။ မသိလုိ႕မယံုသင္႔တာေတြကို ယံုတယ္။ မသိလို႕ မေၾကာက္သင္႔တာေတြကို ေၾကာက္တယ္။ အားမကိုးသင္႔တာေတြကို အားကိုးတယ္။ မသိတဲ႔သူကို လိမ္ဖုိ႕လြယ္တယ္။ အလိမ္ခံေနရတာဟာ မသိလုိ႕ပါ။
သိတဲ႔သူဟာ ယံုတာနည္းတယ္။ သိတာမ်ားေလ ယံုတာနည္းေလပဲ။ သိတာက ယံုတာထက္ အဆင္႔ျမင္႔တယ္။ ဥပမာ ျမတ္စြာဘုရား ဘာကိုယံုသလဲလို႕ေမးရင္ ဘယ္လိုေျဖမလဲ။ ဘုန္းၾကီးကေတာ႔ ျမတ္စြာဘုရား ဘာကိုမွ မယံုဘူးလို႕ေျဖမယ္။ ဘုန္းၾကီးေျဖတာမွားေနရင္ျပင္ေပးပါ။
သိတာနည္းေလေလ ယံုတာေတြမ်ားေလေလပဲ။ သိတာမ်ားလာရင္ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုကိုယ္ ပိုျပီးအားကိုးေလေလပဲ။ ဒါေၾကာင္႔ ျမတ္စြာဘုရားက
အတၱာဟိ အတၱေနာ နာေထာမသိတဲ့သူေတြက သူမ်ားကို အားကိုးၾကတယ္။ သိတဲ့သူက ကိုယ့္ကိုယ္ကိုပဲ အားကိုးတယ္။သိတဲ့သူဟာ အားမငယ္ဘူး။ မသိတဲ့သူဟာ အားငယ္တယ္။ အားငယ္ေနတာဟာ စိတ္ဆင္းရဲေနတာ။ အားမငယ္တဲ့သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။
မိမိသည္သာလွ်င္ မိမိ၏ အားကိုးရာ
ေကာဟိနာေထာပေရာသိယာ။
သူတပါးသည္ မိမိ၏ အားကိုးရာ အဘယ္မွာ ျဖစ္ႏိုင္အံ႕နည္း လို႕ေဟာခဲ႔တာ။
မွားေနတာကို အမွန္လို႔ထင္ၿပီး စိတ္ခ်မ္းသာေနတာကို ေကာင္းတယ္လို႔မယူဆဘူး။ မွန္တာကိုသိရင္ စိတ္ဆင္းရဲမယ္။ သိခ်င္သလား…ဆိုရင္ ဘုန္းၾကီးကေတာ့ စိ္တ္ဆင္းရဲရင္ ဆင္းရဲပါေစ မွန္တာကိုသိခ်င္ပါတယ္။ ဘာမွမသိပဲေပ်ာ္ေနတဲ့ကေလးလိုေတာ့ မေနခ်င္ဘူး အမွန္ကိုသိၿပီး လက္ခံၿပီး ရင့္က်က္တဲ့စိတ္နဲ႔ ေပ်ာ္တာကို စိတ္ခ်မ္းသာတာကိုပဲ လိုခ်င္တယ္။ အသိဥာဏ္ရင့္က်က္လို႔ စိတ္ခ်မ္းသာတဲ့ ခိုင္မာတဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးကိုပဲ လိုခ်င္တယ္။
- အာရံုငါးပါးကို မခံစားပဲေနရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။
အေၿပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္တယ္။ ေလွ်ာ့တာေတာ့ရပါတယ္။ လံုးလံုးမခံစားပဲ ေနဖို႔ကေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။ ဒီေခတ္မွာ အေပ်ာ္အပါးေတြက လြယ္လည္းလြယ္ မ်ားလည္း မ်ားလွပါတယ္။ အေပ်ာ္အပါးမ်ားလြန္းလို႔ သိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ဘူး။ အေပ်ာ္အပါးေတြ ခံစာရဖို႔ လုပ္ရတာနဲ႔ ေမာေနၾကၿပီ။ အေပ်ာ္အပါးေတြ မ်ားလြန္းလို႔ ေပါ့တန္တန္သေဘာထားေတြ ၿဖစ္လာတယ္။ ေလးနက္တာကို နားမလည္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။
- စိတ္ထဲရွိတာကိုေအာင့္မထားပဲ ဖြင့္ထုတ္လုိက္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။
မွန္ပါတယ္။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဖြင့္ထုတ္မလဲ။ ေဒါသၿဖစ္ေနတဲ့အခါ စိတ္ထင္တိုင္းေၿပာလုိက္ရင္ စိတ္ခ်မ္း သာမလား။ ေၿပာလုိက္ရလို႔ ခဏေပါ့သြားသလိုၿဖစ္မွာေတာ့ေသခ်ာ
- ေနာင္ခါလာေနာင္ခါေစ်း ေနာင္ၿဖစ္ခ်င္တာၿဖစ္ ခုေပ်ာ္သလိုေနလိုက္ရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့ ။
-ဟုတ္ရဲ႕လား။ ႏွံေကာင္နဲ႔ ပုရြက္ဆိတ္အေၾကာင္း ငယ္ငယ္ကတည္းကဖတ္ဖူးတယ္။ ဖတ္ကတည္းက ႏွံေကာင္လိုမေနဘူး။ပုရြက္ဆိတ္လို
- တခ်ိဳ႕က အနာဂါတ္ဘဝေကာင္းစားေရးကို လုပ္မွ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။
အခုလည္း စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေနခ်င္တယ္။ ေနာင္လည္း စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေနခ်င္တယ္။ အခု စိတ္ဆင္းရဲခံၿပီး မေသခ်ာတဲ့ အနာဂါတ္ဘဝမွာ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ဆိုတာကို မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။
- သူမ်ားကိုစိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ လုပ္ေပးရင္ ကိုယ္လည္းစိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။
-မွန္ပါတယ္။ အဲဒါလည္း အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိပဲလုပ္ႏိုင္
- ၾကံၾကံဖန္ဖန္ေၿပာတဲ့သူကေၿပာေသး
တယ္။ ကိုယ့္ကိုဒုကၡေပးတဲ့သူေတြ ဒုကၡေရာက္တာ ၿမင္ရရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။
- အဲဒီလိုေၿပာတာကို အၿပစ္မတင္လုိပါဘူး။ အခုေခတ္မွာ အဲဒီလိုေတြးတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါ စိတ္ခ်မ္းသာမႈအစစ္လား။
- အေပါင္းအေဖာ္ေတြနဲ႔ေနရရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္တဲ့။
- အေဖာ္ ေတာ္ေတာ္ခင္တဲ့သူက ေၿပာတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာေနတဲ့အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္
- ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ သူနဲ႔ဆန္႔က်င္ဖက္ေၿပာတယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ တစ္ေယာက္ တည္း ေအးေအးေဆးေဆးေနရရင္ေပ်ာ္မယ္တဲ့။
တရားအားထုတ္တာကို အေလ့အက်င့္ ေကာင္းေကာင္းရထားတဲ့သူဟာ တရားအားထုတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ စိတ္အခ်မ္းသာဆံုးပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ သူ႔အတြက္ တစ္ကိုယ္တည္း တရားအားထုတ္တဲ့အခ်ိန္ဟာ မရရင္ မၿဖစ္ဘူး။ တရားနဲ႔ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေနတာဟာ အေကာင္းဆံုးစိတ္ခ်မ္းသာနည္း အဆင့္အၿမင့္ ဆံုးစိတ္ခ်မ္းသာနည္းပဲ။ ဒီနည္းကို မလုပ္ႏိုင္ေသးတဲ့သူေတြ တၿခားနည္းေတြကိုလုပ္ပါ။ တရားနဲ႔ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေနတတ္ရင္ေတာ့ ဒီစိတ္ခ်မ္းသာမႈကို တၿခားစိတ္ခ်မ္းသာမႈနဲ႔ အစားထိုးလို႔မရဘူးဆိုတာသိမယ္။
- တစ္ကိုယ္တည္းလည္း ေပ်ာ္တတ္မွၿဖစ္မယ္။
ဒါေပမယ့္ အၿမဲတမ္း တစ္ကိုယ္တည္းေနလို႔ မၿဖစ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တၿခားအခ်ိန္ေတြ တၿခားအေၿခအေနေတြမွာလည္း စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ဘယ္လိုေနရမယ္ဆိုတာကို ေလ့လာပါ။
- ေရာင့္ရဲတယ္သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္လို႔ သုေတသနပညာရွင္မ်ားေတြ႕ရွိၾကတယ္
တဲ့။
ဒါကို ေရွးပညာရွင္မ်ားလည္း ေၿပာခဲ့ၾကပါတယ္။
“သႏၲဳဌီ ပရမံ ဓနံ ”..လို႔ဘုရားေဟာရွိပါတယ္။ ေရာင့္ရဲၿခင္းဟာ အဆင့္အၿမင့္ဆံုး ဥစၥာ ဓနၿဖစ္တယ္။ မေရာင့္ရဲႏိုင္တဲ့သူဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲရွိရွိ လိုေသးတယ္လို႔ ထင္ေသးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မၿပည့္စံုေသးဘူး။ မၿပည့္စံုတာဟာ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့သေဘာ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတယ္ဆိုတာ ဆင္းရဲတဲ့သေဘာ။
စဥ္းစားစရာေကာင္းတာက ေရာင့္ရဲရင္ မတိုးတက္ဘူးလို႔ေၿပာၾကတာရွိပါ
ေရာင့္ရဲတဲ့သူဟာ ေနာက္ထပ္ရေအာင္ မလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာလား။ ဒီေမးခြန္းေတြ ကို ေမးသင့္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ရေအာင္ လုပ္ေသးတယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္လိုခ်င္ေသး လို႔ေပါ့။ လိုခ်င္ေသးရင္ ေရာင့္ရဲတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္သလား။
အဂၤလိပ္လိုဘာသာျပန္ရရင္ သႏၲဳဌီ ဆိုတာ "being happy with what you have." လို႕ ဘာသာျပန္ရမယ္။ အဲဒါရွင္းတယ္။ ရိွေနတာနဲ႔ ၀မ္းသာတယ္ဆိုတာ ေနာက္ထပ္ ရေအာင္ မလုပ္ေတာ႔ဘူးလို႕ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူး။ လုပ္ေသးတယ္။ ဒါေပမယ္႔ စိတ္ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ နဲ႔ပဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ေနာက္ထပ္မရလဲစိတ္ခ်မ္းသာတာ ပ်က္မသြားဘူး။ အဲဒါ အေရးၾကီးအခ်က္ပဲ။
- ရက္ေရာတဲ႔သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္လို႕ဆိုတယ္။
ရက္ေရာတယ္ဆိုတာ ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ။ ေပးလည္းေပးတယ္။ ကုန္လည္းကုန္မသြားဘူး။
ခဏေပ်ာ္တာနဲ႔ ေရရွည္ တစ္သက္တာ စိတ္ေက်နပ္မႈရတာ
ခဏေပ်ာ္တာနဲ႔ ေရရွည္တစ္သက္တာ စိတ္ေက်နပ္မႈရတာ ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳးရိွခြဲျပီး စဥ္းစားသင္႔တယ္။ ခဏစိတ္ဆင္းရဲျပီးေတာ႔ မၾကာခင္ေမ႔သြားတဲ႕ ကိစၥေတြရိွသလို ခဏေပ်ာ္ျပီးေတာ႔ မၾကာခင္ စိတ္ဆင္းရဲစရာနဲ႔ေတြ႕တဲ႔အခါ ေပ်ာ္တာက ၾကက္ေပ်ာက္ ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္သြားတာ ရိွပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင္႔ စိတ္ဆင္းရဲစရာကလည္း မျမဲသလို ေပ်ာ္စရာကလည္းမျမဲဘူး။ ကိုယ္အင္မတန္ခ်စ္တဲ႔သူ ေသဆံုးသြားတဲ႔ အခါ စိတ္ဆင္းရဲေပမယ္႔ "ေသေသာသူၾကာရင္ေမ႔" ဆိုသလို ၾကာေတာ႔လည္း ေမ႔ေမ႔ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္သြားတာပဲ။ ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ကယ္ေမွာက္ျပီး လက္ျပတ္သြားတဲ႔ သူတစ္ေယာက္ဟာ အစမွာ စိတ္ဆင္းရဲေနေပမယ္႔ မၾကာခင္မွာ ေနသားက်သြားျပီးေတာ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနသြားတာေတြ႕ရတယ္။
ထီေပါက္လို႕အရမ္းေပ်ာ္သြားတဲ႔ သူတစ္ေယာက္ဟာ လပိုင္းအတြင္း အရင္တုန္းကလိုပဲ သိပ္မေပ်ာ္ေတာ႔တာေတြ႕ရတယ္။ အိမ္ေထာင္က်ကာစမွာ သိပ္ေပ်ာ္တဲ႔ သူတစ္ေယာက္ဟာ မၾကာခင္မွာ သူငယ္ခ်င္းကို "မင္း အိမ္ေထာင္မျပဳနဲ႔ကြာ" လို႕ အၾကံေပးတာၾကားရတယ္။ "မင္းတို႕ အိမ္ေထာင္ျပဳျပီး ငါ႔ကိုေတာ႔ အိမ္ေထာင္မျပဳနဲ႔လို႕ေျပာတာ ဘယ္တရားမလဲ" လို႕ျပန္ေျပာေတာ႔ "ငါမသိလို႕ေပါ႔ကြာ" တဲ႔။
ဘယ္ေျခေထာက္တစ္ဖက္ပဲရိွတဲ႔လူတစ္ေယာက္ဟာ "ကြ်န္ေတာ္က ကခုန္ရတာရဲ႕ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို မသိေပမယ္႔ ဘယ္ေျခေထာက္နဲ႔ ပန္းခ်ီဆြဲရတဲ႔ အရသာကိုေတာ႔ သိပါတယ္" တဲ႔။ သူက ဘယ္ေျခေထာက္ တစ္ဖက္ပဲရိွတယ္။ အဲဒီေျခေထာက္နဲ႔ ပန္းခ်ီဆြဲတယ္- ကဲ ။
အဲဒီလိုပဲ ပိုက္ဆံမခ်မ္းသာေပမယ္႔ ေပ်ာ္ေနတဲ႔သူေတြရိွပါတယ္။ အခုရေနတဲ႔ ၀င္ေငြရဲ႕ ႏွစ္ဆေလာက္ရရင္ေတာ႔ သိပ္ေပ်ာ္မွာပဲလို႕ေျပာတဲ႔သူဟာ သူေျပာသလို၀င္ေငြႏွစ္ဆရလာေတာ႔ ခဏပဲေပ်ာ္ပါတယ္။ မၾကာခင္ အရင္တုန္းကေပ်ာ္သေလာက္ပဲေပ်ာ္တယ္။ အရင္ကေလာက္ေတာ႔ စိတ္မဆင္းရဲေတာ႔ဘူး။ စား၀တ္ေနေရး နည္းနည္းပိုအဆင္ေျပလာေတာ႔ နည္းနည္းအသက္ရွဴေခ်ာင္သြားတာေပါ႔။ ၀င္ေငြဆယ္ဆတိုးရင္ ဆယ္ဆေပ်ာ္မယ္လို႕ မေျပာႏိုင္ဘူး။ အဲဒါမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အေရးၾကီးတာက ဘယ္လို အေျခအေနမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ကိုယ္႔စိတ္ကိုကိုယ္ ေလ႔က်င္႔ေပးထားရမယ္။
ေငြေၾကးအင္မတန္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀တဲ႔ သူေတြလည္း သိသိသာသာၾကီး မေပ်ာ္ၾကဘူး။ စားႏုိင္ေသာက္ႏိုင္တဲ႔သူေတြထက္ အထူးပိုျပီးေပ်ာ္တယ္လို႕မထင္ဘူး။
Wealth is like health: Its utter absence breeds absence breeds misery, yet having it is no guarantee of happiness.
ေငြဆိုတာ က်န္းမာေရးလိုပါပဲ။ က်န္းမာေနတုန္း က်န္းမာေနလို႕ ေပ်ာ္လိုက္တာလို႕ ေတြးမိတဲ႔သူ သိပ္နည္းတယ္။ မက်န္းမာတဲ႔ အခါ မက်န္းမာလို႕ စိတ္ဆင္းရဲလိုက္တာလို႕ေျပာတာပဲ ၾကားရတယ္။ ေငြလည္းဒီလုိပဲ။ မရိွလို႕ စိတ္ဆင္းရဲလိုက္တာလို႕ေျပာၾကတာ ၾကားရတယ္။ ရိွေတာ႔လည္း သိပ္ သတိမရေတာ႔ဘူး။ သံုးလိုက္ရတုန္း ခဏေတာ႔ ေပ်ာ္မယ္ထင္တယ္။
စိတ္ခ်မ္းသာမႈကိုေငြနဲ႔ ဝယ္လို႔ရမလား။ေငြရွိရင္ ဒုကၡေတာ္ေတာ္နည္းသြားတာအမွန္ပဲ။ ေငြ မရွိလို႔ စားဝတ္ေနေရးအဆင္မေၿပလို႔ စိတ္ဆင္းရဲ ကိုယ္ဆင္းရဲၿဖစ္ၾကရတာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပိုက္ဆံအခ်မ္းသာဆံုးလူက စိတ္အခ်မ္းသာဆံုးလူလို႔ ေၿပာလို႔ေတာ့မရဘူး။ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာၿပီး စိတ္ဆင္းရဲေနတဲ့သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။
“No happiness lasts for long.”
ေလာကီစိတ္ခ်မ္းသာမႈဆိုရင္ ဘယ္လိုစိတ္ခ်မ္းသာမႈမွ မၿမဲပါဘူး။
Peace B with U.
