Friday, October 23, 2009

၂၀၁၂ ... ဟုတ္ေသာ္ရိွမဟုတ္ေသာ္ရိွ

၂၀၁၂ ကမာၻပ်က္မလား မပ်က္ဘူးလားဆိုတာကို အခုအခ်ိန္မွာ ၁ ေလး ၁ေလး ေလာင္းလို႕ရျပီလို႕ၾကားရပါတယ္။

မေလးရွား ေဘာလံုးပြဲဒိုင္ေတြက ေထာင္႔ကန္ေဘာ ဘယ္အသင္းစကန္မလဲအထိေလာင္းလို႕ရတယ္လို႕ သိရျပီးတဲ႕ေနာက္မွာ ဒါဟာမထူးဆန္းေတာ႔ပါဘူး။ ဘဒၵကမာၻကိုယ္တိုင္ စတုတၻေျမာက္ ဘုရားပြင္႔ျပီးခ်ိန္အျပီးမွာတင္ ကံေတာ္ကုန္မလုိျဖစ္ေနတာနည္းနည္းေတာ႔ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဇာတ္သိမ္းေတြက ထင္သလိုေတာ႔ မလွဘူးေပါ႔။ ဟုတ္မလိုလိုနဲ႔ မ်က္ႏွာျပင္ၾကီးခဲလာျပီးမွ အခုေတာ႔ သူ႕ထက္ၾကီးတဲ႕ ေတာင္ၾကိးကို ၾကက္ဥလို တိုက္ခြဲရဦးမယ္ဆိုေတာ႔လည္း ခါးခ်ဥ္ေကာင္ေလာက္ေတာင္ မာန္မၾကီးႏိုင္ေတာ႔ဘူးေပါ႔ေလ။

ဒီအေၾကာင္းကို ဖတ္ဖူးတဲ႔သူေတြဆီက လိုက္လံေမးျမန္းျပီးသကာလမွာ ... မေျပးေသာ္လည္းကန္ရာရိွတယ္ ဆိုသလို၊ ျဖစ္တန္ရာရိွတာေတြလည္းေတြ႕ရတယ္။ တုိက္ဆိုင္မႈေတြမ်ားလြန္းတဲ႕အခါ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာကိုက
မရိွသေလာက္ရွားလာျပီ။

ေနာက္ဆံုးေတာ႔ လက္ခံသည္ျဖစ္ေစ လက္မခံသည္ျဖစ္ေစ ၂၀၁၂ ကေတာ႔ ေရာက္လာမွာပါ။ ၂၀၁၁ မွာ အဲဒီ ၀င္တုိက္မယ္႔ ျဂိဳဟ္ကို ေတြ႕ရမယ္လို႕ေျပာတယ္လို႕လည္းသိရပါတယ္။ တကယ္လို႕သာ သိသာတဲ႔ အေၾကာင္းအရင္းကို ေတြ႕ရမယ္ဆိုရင္ … လူေတြဘာေတြဆက္လုပ္ၾကမလဲဆိုတာစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လည္းေတာထြက္ဖို႕ ေန႕ေရြ႕ညေရြ႕လုပ္ေနတာ ၂၀၁၂ မတိုင္မီထြက္မွဆိုတာေကာင္းေကာင္းၾကီးနားလည္သြားတယ္။

တခ်ိဳ႕လည္း အခုအခ်ိန္ကစျပီး သံုးွႏွစ္အတြင္း မေသာက္ေတာ႔ရင္ ေနာက္ ဘီယာရိွတဲ႔ ကမာၻကို ဘယ္ေလာက္ေစာင္႔ရမယ္မေျပာတတ္ဘူးလုိ႕ၾကံဳး၀ါးျပီးတစ္ေန႕တစ္ေန႕ပိုပိုေသာက္လာၾကပါျပီ။ ၂၀၁၂ မွာ belly ခ်ပ္ခ်ပ္ရပ္ရပ္ေလးျဖစ္ေအာင္ ေလ႔က်င္႔ခန္းလုပ္ေနတဲ႔သူေတြလည္း ဗိုက္ခ်ပ္ျပီးေသေတာ႔ေရာဘာထူးလဲဆိုျပီး အဆီေလွ်ာ႔မထားတဲ႔ႏြားႏို႕ေတြ တစ္ပတ္ႏွစ္ဗူး သံုးဗူးျပန္ေသာက္ေနပါျပီ။

တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ဖံုတက္ေနတဲ႔ ခ်ိတ္ပုတီးေတြကို အခု ပံုမွန္ျပန္စိပ္ေနပါျပီ။ လခတိုးျပီးရဖို႕ၾကိဳးစားေတာ႔လဲ အလကားပဲလို႕ေျပာစျပဳလာၾကပါျပီ။ ေသရင္ျပီးျပီဆုိသူေတြလည္း ပိုျပံဳးလာတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကေတာ႔ ေနရတာတန္လားမတန္လား အျငင္းပြားလာပါျပီ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ေၾကာက္တာကိုမသိမသာျဖစ္ေအာင္ အလကား မဟုတ္တမ္းတရားေတြပါလို႕ မယံုမရဲေျပာရင္း မ်က္ႏွာေတြဖရိုဖရဲျဖစ္ေနပါျပီ။(မ်က္ႏွာပ်က္သည္ဟုျပင္ဆင္ဖတ္ရွဳပါရန္)။

မေသရင္ ကိစၥမရိွပါဘူး ..။ ေသရင္ေတာ႔ ကိစၥရိွပါတယ္။

အားလံုးတျပိဳင္နက္ေသမယ္႔အေရးထက္ေပ်ာ္စရာေကာင္းတာမရိွပါဘူး။ ေသရတာက ေၾကာက္စရာေကာင္းတာမဟုတ္ပါဘူး။ ငရဲကို တျပံဳၾကီးေရာက္သြားတယ္ဆိုပါစို႕။ နည္းနည္းစိုးရိမ္စရာရိွတာက ငရဲမွာ ၀န္ထမ္းမလံုေလာက္ေတာ႔ ဆီနဲ႕မေၾကာ္ဘဲ ဘာဘီက်ဴးပဲလုပ္လိုက္ရင္မေခ်ာင္ဘူး။ ငရဲသားက ေသခ်ာမႏွိပ္စက္ဘဲ ျဖစ္သလိုေၾကာ္လိုက္ရင္လည္း နီၾကြပ္ၾကြပ္ေလးမျဖစ္ဘဲ တျခမ္းတူးသြားတာမ်ိဳး၊ ပဲခြပ္နဲ႔ေရြခုတ္တာ ေခ်ာ္ျပီး အသားေတြက အေျမာင္းလိုက္ေလးပါမသြားဘဲ ဆံပင္မညွပ္တတ္ညွပ္တတ္နဲ႔ ဆံသသမားညွပ္ထားတဲ႔ဆံပင္လို က်ိဳးတိုးက်ဲတဲေတြျဖစ္ကုန္မယ္။ ဒါကလည္းခဏပါ။

ငရဲေခြးေတြကလည္း လူေတြအမ်ားၾကီးေရာက္လာေတာ႔ ကိုက္ရတာေမာျပီးေသကုန္တယ္။လူေတြတင္ကိုက္ရတာမဟုတ္ဘူးေလ။ အင္းဆက္ဘ၀ေရာက္ေနကုန္ေသာ ေ၀ေနယ်ေတြပါေသးတယ္။ ပုရြက္ဆိတ္တစ္ေကာင္ကိုဆို မိမိရရကိုက္ဖို႕ သံုးရက္ေလာက္ အားထုတ္ရတယ္။ ၾကည္႕ေလအခုဆို တကမာၻလံုးက ပုရြတ္ဆိတ္ေတြကို ကိုက္ရမယ္႔ ငရဲေခြးဆို သူ႕ေခါင္းကိုသူထုထုျပီးကို အူေနေတာ႔တာ။ ပိုဆိုးတာက ငရဲကိုထပ္ခ်ဲ႔ဖို႕ ဘတ္ဂ်တ္မရိွဘူး။ တရုတ္ျပည္ကေရာက္လာတဲ႔သူေတြကိုၾကေတာ႔ တရုတ္ငရဲထိန္းေတြက စက္နဲ႔ရိုက္ရတယ္။ ဒါေတာင္ စက္က မရိုက္ႏိုင္ေတာ႔ဘူး။ ပင္နီယံေတြေၾကြကုန္တာ။ ငရဲမင္းၾကီးလည္းေျခမကိုင္မိ လက္မကိုင္မိ၊ တခါတခါေယာင္ယမ္းျပီး ေျခမ ကိုက္မိ၊ လက္မ ကိုက္မိေတြပါ ျဖစ္လာေသးတယ္။ အရင္က က်ယ္လွပါျပီဆိုတဲ႔ ေၾကးအိုးၾကီးငရဲဆိုပါေတာ႔။ အခုလူေတြေရာ ၾကံ႕ေတြေရာဆင္ေတြေရာ၊ေမ်ာက္ေတြေရာငါးေတြေရာ …. ပိုးေလာက္လမ္းေတြေရာ ျဖဳတ္ေတြေရာ၊ သမင္၊ဒရယ္။ေခ်၊ငယ္၊ဆိုင္၊ဆတ္၊ဖြတ္၊ပဒတ္ေတြေရာ၊ ၾကည္းေရေလသက္ရိွေတြ (၀က္၊ လိပ္နဲ႕ ငွက္ေတြ) ေရာ ၊ မိေခ်ာင္းမင္းေတြေရာ ၊ ဖြတ္မိေခ်ာင္းျဖစ္ေတြေရာ၊ ကံဆိုးမေရာ၊ လွံပစ္သမားပါ အစံုအလင္ တစုတေ၀းထဲ တစ္အိုးတည္း၀င္ထုိင္ေတာ႔ ခမ္းသြားတယ္။ အရင္က ကုလားျဖဴစကားနဲ႕ sinners လို႕ေခၚတဲ႔သူေတြက အခုေတာ႔ ငရဲမွာ ဆင္းနားေနရသလိုျဖစ္လာတယ္။ ဆီေတြလည္းခမ္းျပီး။ ငရဲေခြးေတြလည္းသြားက်ိဳးကုန္ျပီ။ ငရဲထိန္းေတြလည္း လံွေတြေကာက္ စိတ္ေတြေကာက္ျဖစ္ကုန္ျပီ။ ဆူးပင္ေတြလည္း တက္တဲ႔သူမ်ားလြန္းေတာ႔ ဆူးေတြကြ်တ္ျပီး ေနာက္ဆံုးေခ်ာတိုင္လိုလုိကိုျဖစ္သြားတယ္။

အ၀ီစိမွာ ဂ်ိဳးကပ္ဖို႕ေနေနသာသာ အ၀ီစိကိုက ငါးပိအိုးလိုျဖစ္ေနတယ္။ သစ္ပင္ေတြ နာဂစ္မွာပါသြားေတာ႔ ရုကၡစိုးေတြ ေျခသလံုးအိမ္တိုင္ေလွ်ာက္သြားရင္း ညဥ္႕နက္လမ္းသြား ျဖစ္ကုန္တာနဲ႔ ကမာၻပ်က္ေတာ႔ အ၀ီစိေရာက္လာတာတင္မနည္းဘူး။ ငါးသေလာက္ဥစားမိတဲ႔သူေတြနဲ႕ ဥနဲ႔ပုစြန္စားတဲ႔သူေတြလည္းအဲဒီမွာပဲ။ အားလံုးညပ္ေနတာနဲ႕ အ၀ီစိလည္း ဂ်မ္းျဖစ္သြားတယ္။ ငရဲကတာ၀န္က်သူေတြကလည္း ေတာ္ပါျပီဗ်ာ ႏွိပ္စက္ေနေတာ႔လည္း က်ဳပ္တို႕က ငရဲျပန္ၾကီးတာပဲအဖတ္တင္တယ္။ ေနသာသလိုေနပါေတာ႔။ ေနာက္ကမာၻျပန္ျဖစ္မွ ေအးေအးျပန္ပါေတြဘာေတြျဖစ္ကုန္တယ္။

နတ္ျပည္ကပိုဆိုးေသးတယ္။ အားလံုးက နတ္သားေတြခ်ည္းျဖစ္တယ္။ နတ္သမီးရမလားလို႕လိုက္ရွာေတာ႔ All male Nats ျဖစ္ေနတယ္။ (မယ္ေတာ္မိနတ္သားျဖစ္သည္ကို သတိျပဳပါ။ မယ္ေတာ္မိနတ္သမီးမျဖစ္ပါ။) နည္းနည္းၾကာေတာ႔ အားလံုးက ရုပ္ပ်က္လာတယ္။ နတ္ျပည္နတ္ျပည္နဲ႕ အဲကြန္းမရိွ၊ေရခဲမုန္႕မရိွ၊ ကိုးရီးယားကားမရိွ၊ shopping mall မရိွ၊ ေဘာလံုးပြဲမရိွ၊ Golf Club မရိွ၊ ဘာရိွလဲေတာင္ျပန္ေမးယူရတယ္။ ဘာမွကိုမရိွတာ။ လမ္းမွာက ေရႊေတြနဲ႕ ေရႊမွသံုးလို႕မရတာ ဘာလုပ္မလဲ။ တစ္ေယာက္တစ္လွည္႕ သိၾကားမင္း အလွည္႕က်ျဖစ္ေနရတာ ၾကာေတာ႔ ေသခ်င္ေစာ္နံလာတယ္။ နတ္သားေတြ တစ္ေယာက္မ်က္ႏွာတစ္ေယာက္ၾကည္႕ရင္း ခ်ံဳးပြဲခ်ငိုေနၾကတယ္။ ေျမာက္ကြ်န္းကိုသြားဖုိ႕ အားလံုးကတုိင္ပင္တယ္။ နတ္ျဖစ္ျပီး နတ္သမီးမရိွတဲ႔ဘ၀ဟာ ေဖာင္အၾကီးၾကီးစီးမိျပီး ေရအၾကီးၾကီးငတ္ေနတဲ႔ သူဆင္းရဲနဲ႕တူတယ္လို႕ေျပာလာၾကတယ္။ ေျမာက္ကြ်န္းကိုနတ္ေတြအားလံုးသြားၾကတယ္။ စာေတြအရေတာ႔ မိန္းမေခ်ာေတြအျပည္႕ဆိုတာကိုး။

ေျမာက္ကြ်န္းေရာက္ေတာ႔ နတ္ေတြအားလံုးေခြခနဲလဲက်သြာတယ္။ … ေျမာက္ကြ်န္းဆိုတဲ႕ ဆိုင္းဘုတ္ေတာင္ျပင္ထားျပီးသားျဖစ္ေနတယ္။ အေျခာက္ကြ်န္းျဖစ္ေနျပီ။ အလွေတြ အလြန္ျပင္ရင္း တစတစ အေျခာက္ေတြ ေျမာက္ကြ်န္းေရာက္လာတာကေနစျပီး ဒီလိုျဖစ္ကုန္တာလို႕ ေျပာတယ္။ ဒါ၀င္ရဲ႕ အီေဗာ္လူးရွင္း သီအိုရီကို နတ္ေတြအားလံုး မခ်ိတင္ကဲလက္ခံလုိက္ရတယ္။ အားလံုးက နတ္ျဖစ္ရတဲ႔ ဒုကၡဆုိတဲ႔ သီခ်င္းကို ခပ္ယဲ႔ယဲ႕ေလးညည္းျပီး နတ္ျပည္ျပန္ၾကတယ္။

ျဗဟၼာေတြလည္း ထပ္ခိုးအထိျပည္႕ေနတယ္။ ရူပျဗဟၼာေတြက စိတ္မရိွဘဲရုပ္ပဲရိွတယ္ဆိုေတာ႔ ထပ္ခိုးထပ္လုပ္ဖို႕သစ္သားမရိွတဲ႔အခါ ရူပျဗဟၼာေတြကို ခဏသံုးလိုက္ရတယ္။ သူတို႕ကစိတ္မဆိုးပါဘူး။ စိ္တ္မွမရိွဘဲ။ ျဗဟၼာေတြက လူေကာင္ထြားေတာ႔ ေရာက္လာသမွ်ခ်ဳပ္ေပးေနရတဲ႕ ျဗဟၼာၾကီးတ၀င္း၀င္းဖက္ရွင္ဆိုင္က အပ္ထည္ေတြမႏုိင္ေတာ႔ဘူး။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးအရေနာက္ေရာက္တဲ႕ျဗဟၼာဆို စြပ္က်ယ္ခ်ိဳင္းျပတ္ပဲရတယ္။ ျဗဟၼာၾကီးတ၀င္း၀င္းရဲ႕ brand တ၀င္း၀င္းကိုေတာ႔ ထံုးစံအတုိင္း ေရႊစာလံုးနဲ႔ထိုးေပးပါတယ္။ ဒါကလည္း သူတို႕က ပရိတ္သတ္ၾကီးကို ေစတနာတံု႕ျပန္ေနတာပါလို႕ ေျပာပါတယ္။

၃၁ ဘံုမွာ ဘံုေပ်ာက္သြားတဲ႔လူေတြျဖစ္ရတာ နည္းနည္းေတာ႔ ကသိကေအာင္႔ႏိုင္တာေပါ႔။ ဘယ္ဘံုက ဘယ္ဘံုထက္သာေသးလို႕လဲ …။ အားလံုးအတူတူေသျပီဆိုမွျဖင္႔ ငိုမယ္႔သူက ကုိယ္နဲ႔ပါလာေတာ႔ေသရတာ နည္းနည္းအရသာပ်က္တာမ်ိဳးေတာ႔ရိွေကာင္းရိွမယ္။ နတ္ျပည္ေရာက္ေတာ႔ အကုန္ အထီးေတြျဖစ္ေနတဲ႔အခါ နည္းနည္းေတာ႔ ေခၚရတာ ေထာက္သြားတယ္။ အရင္က ၂ေပတစ္လက္မက အခု ငါးလံုးခုနစ္ဖက္ ေျခာက္ဂါ၀ုတ္ ျဖစ္လာေတာ႔ ရယ္မိေကာင္းရယ္မိႏိုင္တယ္။ နည္းနည္းျပင္ဆင္ထားရတာေပါ႔။ စကားမပီတဲ႔သူကေတာ႔ခက္တယ္။ နတ္ေတြက ပါဠိလိုေျပာရမယ္ဆိုတာနဲ႔ ဘာသာစကားသင္ရခက္တယ္။ သိပ္ေတာ႔လည္းကိစၥမရိွပါဘူး.. လက္ဟန္ေျခဟန္နဲ႕ၾကိဳးစားေျပာၾကည္႕ရတာေပါ႔။

ဘယ္ဘံုမွာပဲျပန္ေတြ႕ေတြ႕ … လူေတြမ်ားမ်ားရိွလာတဲ႕ေနရာဟာ …. ကမာၻဆန္ေနဦးမွာပါ


ခင္မင္စြာျဖင္႔

Zephyr

Notes:

စာဖတ္ျပီးအိပ္ခါနီးမွာ နည္းနည္းေတြးမိတာနဲ႕ ေရးျဖစ္သြားတာပါ။ အခ်က္အလက္ေတြကိုေျပာျပေပးတဲ႕ ရံုးက ညီငယ္ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္မဖတ္ျဖစ္တာေတြကို အမ်ားၾကီးဖတ္ထားျပီး ျပန္ေျပာတာ နားေထာင္လိုက္ရတာ ေတာ္ေတာ္အရသာရိွပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕သူေတြက ဘာပဲဖတ္ဖတ္ စနစ္တက်မွတ္မိေနတတ္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ေတာ႔ အဲဒီလို မွတ္မိေလ႔မရိွတဲ႔အတြက္ ဘုရားသခင္ကိုျဖစ္ျဖစ္ ၊ တအားကန္လုိက္သင္႔တဲ႔ ကံတရားကိုျဖစ္ျဖစ္အျပစ္မတင္ေတာ႔ပါဘူး။ ၂၀၁၂ ကလည္းနီးျပီမဟုတ္လား။

This post is solemnly dedicated to my alpha and omega, my Mom.

Though this post is crude, I hope some people will get the message I wanna leave for them.



Peace B with U.

Tuesday, October 20, 2009

ကဗ်ာဖတ္စာ(၁)

စာဖတ္ျခင္း ကခဂ (ABC of Reading) ဆိုတဲ႔စာအုပ္မွာ ... ကဗ်ာဆရာ Ezra Pound က ေျပာတယ္။ ကဗ်ာဆိုလိုရင္းမွာ အေျခခံသံုးပိုင္းရိွတယ္တဲ႔ ...။ နံပါတ္ တစ္က Melopoeia တဲ႕။ (သူလည္းခမ္းနားခ်င္လို႕ စကားလံုးအခက္ၾကီးေတြသံုးျပတာေနမွာလို႕ ဒီေနရာမွာေတြးမိေသးတယ္။) ကဗ်ာရဲ႕ဂီတ ကိုေျပာတာပါ။ ကဗ်ာမွာ သာယာတဲ႔အသံျဖစ္ျဖစ္၊ မသာယာတဲ႔အသံျဖစ္ျဖစ္ အသံတစ္မ်ိဳးေတာ႔အနည္းဆံုးရိွတယ္။ အသံေတြက ညီခ်င္လည္းညီမယ္၊ ယိုင္ခ်င္လည္းယိုင္မယ္။ အသံတစ္မ်ိဳးေတာ႔ရိွတယ္။ အသံရဲ႕သဘာ၀ကို နားလည္တဲ႔ကဗ်ာဆရာဟာ ကဗ်ာရဲ႕ညိွဳ႕ခ်က္အေနနဲ႕အသံကိုသံုးတယ္။ ေရွးကဗ်ာေတြမွာအသံသာတာကိုသံုးတယ္။ ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းတို႕ၾကေတာ႔ ဖြဲ႕ေနတဲ႔အဖြဲ႕ေပၚမွာမူတည္ျပီးအသံကိုေျပာင္းလိုက္ေသးတယ္။ ၾကမ္းၾကမ္္းရမ္းရမ္းဖြဲ႕တဲ႕အခါ အသံေတြမာထန္လာတယ္။အသံေတြကို လိုသလိုကစားျပီး ဖြဲ႕ႏြဲ႕လုိက္တဲ႕အခါ ကဗ်ာထဲက အသံေတြဟာ ရုန္းၾကြသက္၀င္လာတယ္။ ကဗ်ာရဲ႕ Tempo ကိုစကားလံုးခြန္အားနဲ႕ေရာအသံနဲ႕ပါ အတင္အခ်လုပ္ထားႏုိင္တဲ႕ကဗ်ာေတြမွာ ရသႏွစ္မ်ိဳးကိုတျပိဳင္နက္ရသလို ကဗ်ာရဲ႕ တိုး၀င္မႈဟာ သြက္လက္ျမန္ဆန္ုလာတယ္။ ကဗ်ာမွာ အသံတစ္ခုရိွတယ္။ ဂီတလို႕ Ezra Pound ေျပာတာဟာ တင္စားတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကဗ်ာေတြရဲ႕အသံဟာ ဂီတလို႕ေခၚဖို႕ခက္တယ္။ ဥပမာေပးရရင္ musicals ေတြ classics ေတြနားေထာင္ေနတဲ႔သူအဖို႕ Punk, Alter နဲ႕ Modern Rock အသံေတြဟာ ဂီတလို႕သတ္မွတ္ရခက္ခဲလာသလိုမ်ိဳးေပါ႔။


ဒုတိယတစ္ခုကို Ezra Pound ကဆက္ေျပာတယ္။ မေျပာခင္ ေရေႏြးၾကမ္းခြက္ကို ဆတ္ခနဲမျပီး ဂြပ္ခနဲေမာ႔ခ်လိုက္ေသးတယ္။ ထန္းေၾကာဖ်ာ တပတ္ႏြမ္းၾကီးေပၚမွာ တင္ပလႅင္ေခြထိုင္ရင္း၊ ထန္းလ်က္တစ္ခဲကို ခပ္တည္တည္ေကာက္၀ါးျပီး ဆက္ေျပာတာ။ ဒုတိယတစ္ခုက Logopoeia ။ ကဗ်ာရဲ႕ အသိဉာဏ္နဲ႔စပ္ဆိုင္တဲ႔ အျခင္းအရာတဲ႔။ ကဗ်ာမွာ ဘာမွမပါဘူးဆိုရင္ ဘာလို႕ကဗ်ာဖတ္ၾကမွာလဲ။ ဗလာစာအုပ္လွန္ျပီးပဲေသခ်ာခံစားေနေတာ႔မွာေပါ႔ ...။ ကဗ်ာမွာ အသိဉာဏ္ပါတယ္။ တစ္ခုခုကိုမရွင္းျပရင္ေတာင္ တစ္ခုခုဆီကို သြားေနတဲ႔ကဗ်ာေလးေတြကို ဖတ္ရတာ အသိတရားတစ္ခုခုကို ထိုးထြင္းသိျမင္ေစတယ္။ ကဗ်ာဟာ အသိအျမင္ အယူအဆတစ္ခုကိုေပးတယ္။ ဘာမွမေပးတဲ႕ကဗ်ာလည္းရိွမယ္။ ရသအသိတစ္ခုပဲရိုးရိုးေလးပါတဲ႕ကဗ်ာေတြလည္းရိွမယ္။ Ezra Pound မဖတ္ဖူးဘူးပဲထားလိုက္ၾကရေအာင္။ ဇင္ကဗ်ာေတြလို အခုိက္အတန္႕တစ္ခုကို သံုးေၾကာင္းပဲေရးထားတဲ႔ကဗ်ာမွာလည္း အသိဉာဏ္နဲ႕ဆိုင္တာေတြပါတယ္။ သဘာ၀ဓမၼေတြပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ႔ ကဗ်ာရဲ႕ေယဘူယ်ဂုဏ္ရည္ကို ထုတ္ၾကည္႕ရင္ အသိအျမင္နဲ႕စပ္ဆိုင္တဲ႔အျခင္းအရာေတြပါေလ႕ရိွတယ္။ ပါးပါးေလးပါတာလည္းရိွသလို ထူထူၾကီးပါတာလည္းရိွတယ္။


တတိယတစ္ခ်က္ကေတာ႔ Phanopoeia နိမိတ္ပံုဖန္တီးျခင္းလို႕ဆိုပါတယ္။ နိမိတ္ပံုလို႕သံုးလိုက္ရတာ ျမန္မာစကားအေနနဲ႕ဖလွယ္လိုက္လို႕ နည္းနည္းမထိေရာက္သလိုျဖစ္သြားပါတယ္။ သူက image လို႕သံုးပါတယ္။ သူ႕ image ဆိုတဲ႔စကားလံုးကလည္း သူေျပာခ်င္တာကိုမေရာက္လို႕ Ezra Pound က ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀းဆက္ရွင္းပါတယ္။ နိမိတ္ပံုအေပၚအာရုံျပဳျခင္းဟာ အသံတစ္ခုျဖစ္ေပၚလာသလိုမ်ိဳးပါပဲ။ အသံဆိုတာ စိတ္ရဲ႕စြမ္းအင္နဲ႕ ရုပ္နဲ႕ ထိခတ္မႈတစ္ခုျဖစ္ေပၚလာတာပါ။ နိမိတ္ပံုရဲ႕ အနက္ရွိဳင္းဆံုး အဓိပၸာယ္ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ျဖစ္တည္မႈနဲ႕တစပ္တဆက္တည္းက်ေနမႈကုိ သိျမင္ျခင္းပါပဲတဲ႔။ Ezra Pound ရဲ႕ နိမိတ္ပံုဟာ အမွန္တကယ္ျဖစ္ေနတဲ႕ေလာကထဲမွာ ေျခတစ္လွမ္းခ်ထားျပီးေနာက္တစ္ဖက္က စိတ္ရဲ႕အတြင္းပိုင္းမွာ ေျခခ်ထားတယ္။ သူေျပာခ်င္တဲ႔ နိမိတ္ပံုက စိတ္အတြင္းကို တိုး၀င္ေနတဲ႕ နိမိတ္ပံုမ်ိဳးလို႕ ခန္႕မွန္းရပါတယ္။ နိမိတ္ပံုမပါတဲ႔ကဗ်ာဟာ ဘာျဖစ္လဲလို႕ေမးရင္ေတာ႔ ဘာမွမျဖစ္ဘူးလို႕ပဲေျဖရမွာပါ။ Ezra Pound အမွတ္ျခစ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ဒီသံုးခုမပါရင္ အမွတ္ေလွ်ာ႔ခံရေကာင္းခံရမယ္ေပါ႔ေလ။


Ezra Pound က အေရးၾကီးတာတစ္ခုေျပာခဲ႔ပါေသးတယ္။ "Make it new", အသစ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ပါတဲ႔။ ပံုစံအေဟာင္းနဲ႕ တမ်ိဳးတည္းေရးတာနဲ႕ေတာ႕နည္းနည္းကြာပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ကဗ်ာေရးတဲ႔သူ၊ စာေရးတဲ႔သူေတြမွာ ကို္ယ္ပိုင္ဟန္တစ္မ်ိဳးစီရိွတတ္ပါတယ္။ အဲဒီကိုယ္ပိုင္ဟန္ကေတာ႔ အျမဲသစ္ေနခ်င္မွသစ္ေနပါမယ္။ စကားလံုးေတြကလည္း အေဟာင္းေတြပဲျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အတြဲအစပ္ အသစ္ေတြနဲ႕ အဓိပၸာယ္အသစ္ေတြကို အေဟာင္းေတြထဲကလည္းထုတ္ႏုိင္ပါတယ္။ Ezra Pound ကိုယ္တိုင္ Make it new ဆိုတဲ႔စကားလံုးကုိ အသစ္ေျပာခဲ႔တာ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္ပါလိမ္႔မယ္။ သူ႕ေရွ႕မွာ ေတာ္စတြိဳင္းက "Make it strange" လို႕ေျပာခဲ႔ဖူးလို႕ပါ။ ဒီေနရာမွာေတာ႔ Ezra Pound ဟာ ဂ်ပန္ကဗ်ာေတြနဲ႔ ခလုတ္တိုက္မိပါတယ္။ ဂ်ပန္ကဗ်ာေတြက သစ္ဖို႕မလိုဘူး။ သိျမင္ဖို႕လိုတာျဖစ္လို႕ပါ။ Ezra Pound ေျခေထာက္နည္းနည္းနာသြားပါတယ္။ .....(ၾကံဳတဲ႔အခါ ဆက္ေရးပါမည္။ ၾကံဳတဲ႔အခါ ဖတ္လိုက္ပါ။)


ခင္မင္စြာျဖင္႔
Zephyr



Peace B with U.