Aikido (合気道 aikidō?)
ေနာက္တစ္ခုဖတ္လိုက္ရတာက အိုက္ကီဒို (တစ္ခ်ိဳ႕က အာကီဒို လို႕ အသံထြက္ၾကတယ္ ... အမွန္က အိုက္ကီဒို ေပါ႔ ..) အေၾကာင္းပါ ...။ မိန္းမလူထြားၾကီးနဲ႕တူတဲ႔ Steven F. Seagal (အရပ္က ေျခာက္ေပ ေလးလက္မ ရိွတယ္) က အိုက္ကီဒိုမွာ သတၱမ ဒန္ (seventh dan) ရထားတဲ႔သူပါ ...။ အျမင္႔ဆံုးအဆင္႔ပါပဲ ...။ တစ္ျခားကိုယ္ခံပညာ (တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ကိုယ္ခံရတာမဟုတ္လို႕ ကိုယ္လံုပညာလို႕ေခၚၾကပါတယ္ .... ကိုယ္လံုပညာမတတ္ရင္ ကိုယ္႔မွာ မလံု႕တလံု ျဖစ္ေနသလိုလိုခံစားရတယ္ .... အဲဒါေၾကာင္႔ ကို္ယ္ခံပညာလို႔ပဲ ေခၚတာပါ ...။)ေတြနဲ႔ မတူတဲ႔ အခ်က္က အိုက္ကီဒိုက တိုက္ခိုက္မႈကို အားမေပးတာပါပဲ ...။ ကိုယ္႔ကုိယ္ကို ပိုေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္တာဟာ အိုက္ကီဒိုရဲ႕အႏွစ္သာရပါ ....။
Morihei Ueshiba(အိုက္ကီဒိုရဲ႕ ဖခင္ၾကီး)
(植芝 盛平 Ueshiba Morihei)
အိုက္ကီဒိုရဲ႕ ထူးျခားခ်က္က ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ကာကြယ္ရင္းနဲ႔ တိုက္ခိုက္သူကို ပါကာကြယ္ေပးတာပါ ....။ ဆိုလိုတာကေတာ႕ ကိုယ္႕ကိုလာၿပီးတိုက္ခိုက္တဲ႔သူက နာက်င္သြားေအာင္မလုပ္ပါဘူး ...။ ခ်ဳပ္ထားမယ္ ... တြန္းလႊတ္လိုက္မယ္ ... အဓိက ကေတာ႔ ဒီႏွစ္မ်ိဳးပါပဲ ...။ ဟုိမိ္န္းမလူထြားႀကီးကေတာ႔ ဗီဒီယိုထဲမွာ ... အရုိးေတြ တဂြ်ပ္ဂြ်ပ္ခ်ိဳးေနေတာ႔ ၾကည္႕ရတာအဆင္မေျပပါဘူး ...။ အမွန္က လက္ကို ခ်ဳပ္ထားတာပါ ... lock လုပ္တယ္လို႕ေခၚပါတယ္ ...။ခ်ဳပ္ထားတယ္ဆိုတာကလည္း အင္အားၾကီးနဲ႔မဟုတ္ပါဘူး ... လက္မွာရိွတဲ႔ joints ေတြကိုနားလည္ရင္ အားမသံုးပဲ ခ်ဳပ္ထားလို႕ရပါတယ္ ..။
အိုက္ကီဒိုကိုထြင္ခဲ႔တဲ႔ Morihei Ueshiba ကေတာ႔ အသက္ႀကီးလာမွ အိုက္ကီဒိုကို ကစားတာပါ ...။ ပထမပိုင္းမွာ သူက ဂ်ဴဂ်စ္ဆု သင္ေပးပါတယ္ ..။ဂ်ဳဂ်စ္ဆု(Jujutsu) ကေတာ႔ တုိက္ခိုက္တာမ်ားပါတယ္ ...။ အိုက္ကီဒိုမွာက စက္၀ုိင္းသေဘာတရားကိုသံုးပါတယ္ ... စက္၀ိုင္းထဲကို၀င္လာတဲ႔ အားကစက္၀ိုင္းထဲမွာေေက်ပ်က္သြားပါတယ္ ...။ လႈပ္ရွားမႈေတြကလည္း စက္၀ိုင္းပံုေတြမ်ားပါတယ္ ...။ ပံုမွန္တိုက္ခုိက္နည္းမွာက linear သေဘာေဆာင္ပါတယ္ ... အားၿပိဳင္ၿပီးယွဥ္တဲ႔သေဘာရိွပါတယ္...။ အိုက္ကီဒိုမွာကေတာ႔ အားမၿပိဳင္ပါဘူး ... တိုက္ခိုက္သူရဲ႕ အားနဲ႔ အရိွန္ (momentum)ကို ယူသံုးရပါတယ္ ...။ နမူနာေျပာရရင္ေတာ႔ ကရာေတး နဲ႕ လက္ေ၀ွ႕လို တိုက္ခုိက္နည္းေတြမွာ တုိက္ခိုက္တဲ႔သူက လက္သီးနဲ႔ထိုးရင္ ခုခံတဲ႔သူက ပိုၾကီးမားတဲ႔အားနဲ႔ ရိုက္ဖယ္ရပါတယ္ ...။ အိုက္ကီဒိုမွာကေတာ႔ တိုက္ခိုက္သူရဲ႕ အားနဲ႔လမ္းေၾကာင္းတူျဖစ္ေအာင္ အရင္လုပ္ရပါတယ္ ... ဒါမွလည္း အဲဒီအားကို စနစ္တက်သံုးႏုိင္မွာပါ ..။
အိုက္ကီဒိုရဲ႕ ဖခင္ၾကီးက Budō ကုိရွာခဲ႔ပါတယ္ ....။ Budō ကုိ Bu(武:ぶ) နဲ႕ dō(道:どう) နဲ႕ ႏွစ္ပိုင္းခြဲၿပီးအဓိပၸါယ္ဖြင္႔ရပါတယ္ ...။
Bu ဆိုတာကေတာ႔ တိုက္ခိုက္ေရး (သို႕မဟုတ္) စစ္ပြဲလို႕ အဓိ႔ပၸါယ္ရပါတယ္ ..။dō ဆိုတာကေတာ႔ လမ္းပါ ....။ ဒါေပမယ္႔ သာမန္လမ္းမဟုတ္ပါဘူး .. ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း (မဂၢ) ဆိုတာကေန ဆင္းသက္လာတဲ႔လမ္းပါ ..။
ဒါေပမယ္႔ Budō ကို တိုက္ခုိက္ေရးနည္းစနစ္လို႕ပဲ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ခဲ႔ၾကပါတယ္ ....။
ရင္႔က်က္လာတဲ႔ အခါမွာ Morihei Ueshiba က ...
Budō ဆိုတာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေမတၱာေတာ္ပါပဲ - လူသားအားလံုးကိုအကာအကြယ္ေပးခ်င္တဲ႔ ေမတၱာပါပဲ ...။
Budō ဆိုတာၿပိဳင္ဘက္ကို အင္အားနဲ႔လဲက်သြားေအာင္လုပ္တာမဟုတ္ဘူး၊ ကမာၻေလာကၾကီးကို လက္နက္ေတြနဲ႔ ဖ်က္ဆီးတာမဟုတ္ဘူး.
စစ္မွန္တဲ႔ Budō ဆိုတာ ကမာၻေလာကၾကီးရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကိုထိန္းသိမ္းျခင္း၊ သဘာ၀တရားမွာ မွီတင္းေနထိုင္တဲ႔ သတၱ၀ါခပ္သိမ္း မွန္ကန္စြာကာကြယ္ျခင္း၊ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးျခင္း ဆုိတဲ႔ အနႏၲစၾက၀ဠာရဲ႕စိတ္ဓာတ္ပဲျဖစ္တယ္ ...
လုိ႕ Budō ကို အဓိပၸါယ္သစ္ဖြင္႔ခဲ႔ပါတယ္ ...။
အိုက္ကီဒိုဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကိုသြားတဲ႕ လမ္းေလးတစ္ခုပါပဲ .....။
ref: Wikipedia
Peace B with U.
